Βασιλειάδου Ανθή

Η πρώτη γιατρός που ανέλαβε δημόσια θέση στην Ελλάδα

Η Ανθή Βασιλειάδου ήταν μία από τις πρώτες φοιτήτριες Ιατρικής στην Ελλάδα. Έγινε δεκτή στην Ιατρική Σχολή το 1894, έναν χρόνο μετά τις αδελφές Παναγιωτάτου. Ήταν μία από τις βασικές συντάκτριες τής «Εφημερίδας των Κυριών» για τις οποίες έγραφε ο Κ.Φ. Σκόκος στο «Ημερολόγιον» τού 1903: «αι αβραί κόραι εξαρθείσαι υπεράνω των στενών και οπισθοδρομικών προλήψεων παραμέρισαν τα φράττοντα την γυναικείαν προαγωγήν πολλαπλά εμπόδια, ύψωσαν την σημαία αυτής μετ’ ενθουσιασμού και εβάδισαν εμπρός».[1] Σε αυτή την ομάδα ανήκε και η Ανθή Βασιλειάδου μαζί με τις άλλες, λιγοστές τότε, φοιτήτριες που αγωνίζονταν για να πετύχουν ένα καλύτερο μέλλον. Με πόνο ψυχής μάλιστα ανέλαβε το θλιβερό καθήκον να εκφωνήσει τον επικήδειο στην κηδεία τής πρώτης Ελληνίδας φαρμακοποιού, τής Πολύμνιας Παναγιωτίδου, το 1900, γεγονός που δεν άφησαν ασχολίαστο οι εφημερίδες τής εποχής, μιας και ήταν η πρώτη γυναίκα που εκφώνησε επικήδειο.

Ήταν έξυπνη, με πολλές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, σιδερένια θέληση και πείσμα. Παρακολουθούσε με επιμέλεια τα μαθήματα τής Ιατρικής και πέρασε με επιτυχία τις δύσκολες εξετάσεις τής Σχολής, στις οποίες αρίστευσε. Κατά τη διάρκεια τού «ατυχούς πολέμου» (1897) και ενώ ήταν ακόμη φοιτήτρια, συνεργάστηκε με γιατρούς ώστε να οργανωθούν ομάδες μόρφωσης εθελοντριών νοσοκόμων, προσφέροντας πολλές άλλες υπηρεσίες και συμβάλλοντας σε φιλανθρωπικά έργα. Για την προσφορά της αυτή τιμήθηκε από τη βασίλισσα Όλγα.

Διετέλεσε επίσης επίτροπος τού Νοσηλευτικού τμήματος τής «Ενώσεως των Ελληνίδων», όπου εργάσθηκε άοκνα ώς την εποχή που έφυγε για το Παρίσι, προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές της. Η Καλλιρρόη Παρρέν μάλιστα έγραψε στην «Εφημερίδα των Κυριών» γι’ αυτήν: «Εργάσθηκε υπεράνθρωπα και ως προς την μόρφωσιν των νοσοκόμων και ως προς την ίδρυσιν των νοσοκομείων τής Ένωσης των Ελληνίδων.».[2]

Τα δύο χρόνια που έμεινε στο Παρίσι συμπλήρωσε τις σπουδές της και εργάστηκε ως εξωτερική βοηθός στο μεγαλύτερο γυναικολογικό ίδρυμα των Παρισίων «Maternité». Ασκήθηκε και σε άλλες κλινικές, αποσπώντας πάντα τους επαίνους των καθηγητών της και έχοντας την εκτίμηση των συναδέλφων της.

Με όλα αυτά τα επιστημονικά εφόδια και την πείρα που απέκτησε, ήρθε στην Ελλάδα όπου διορίστηκε τακτική γιατρός των γυναικείων φυλακών. Είναι η πρώτη γυναίκα γιατρός που ανέλαβε δημόσια θέση στην Ελλάδα. Τη θέση αυτή τίμησε με το παραπάνω. Δεν παρείχε μόνο τις πολύτιμες συμβουλές της ως γιατρός αλλά και ως γυναίκα. Με πραότητα και τρυφερότητα πλησίαζε και βοηθούσε τις κατάδικες, τις παρηγορούσε και συμπαραστέκονταν στους πόνους τους, προσπαθώντας να τους δώσει ελπίδα και συμβουλές. Παράλληλα εργάστηκε ως μαιευτήρας και γυναικολόγος ιδιωτικώς, αφού είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη τής κοινωνίας.

Η Ανθή Βασιλειάδου ήταν μία ακόμα από αυτές τις μορφωμένες γυναίκες οι οποίες, μετά από μισό αιώνα εκπαίδευσης στα παρθεναγωγεία, ξεκίνησαν τον αγώνα διεκδικώντας την πρόσβαση των γυναικών στη γνώση και την εργασία. Με τη στάση τους πέτυχαν σταδιακά να ανατρέψουν την επικρατούσα στην Ελλάδα άποψη και να πετύχουν μια ειρηνική κοινωνική μεταβολή που άλλαξε με το πέρασμα τού χρόνου τη μορφή τής ελληνικής κοινωνίας.

Παναγιώτα Αναστ. Ατσαβέ

φιλόλογος ‒ ιστορικός

• Το κείμενο βασίστηκε σε στοιχεία από το Αρχείο τής ΦΕ και στο «Ημερολόγιον» 1903 τού Κ.Φ. Σκόκου.

[1] Κ.Φ. Σκόκου, «Ημερολόγιον», 1903, σελ. 97.

[2] Καλλιρρόη Παρρέν, «Εφημερίς των Κυριών», 1908.