Δημοσιευματα τού καθημερινού Τύπου για το Σχολείο τής Εταιρείας 1860-1870

Συνέλευση τής Φιλεκπαιδευτικης Εταιρείας

Ο Λέων Μελάς (1812-1879) ήταν πολιτικός και συγγραφέας. Σπουδαιότερο έργο του ήταν το μυθιστόρημα«Γεροστάθης». Διετέλεσε με επιτυχία υπουργός Δικαιοσύνης, Εκκλησιαστικών και Παιδείας, καθηγητής Πανεπιστημίου, ανώτατος δικαστικός και δικηγόρος και πρόεδρος τής ΦΕ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο τής Φ.Ε. όταν έγινε η Συνέλευση απετελείτο από τους εξής: Πρόεδρος: Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, Αντιπρόεδρος: Γεώργιος Πραΐδης, Γραμματεύς: Νικόλαος Δραγούμης (παραιτήθηκε οικειοθελώς), μέλη: Λέων Μελάς, Α. Μάμουκας, Π. Γιαννόπουλος, Δ. Λεβίδης, Π. Ρομποτής, Δρ. Δρόσος, Ι. Βούρος, Ι. Μάτσας, Γ. Κωνσταντινίδης. Τα θέματά που θα συνεζητούντα ήταν η εξέταση τής κατάστασης στα Σχολεία τής Φ.Ε. και η αντικατάσταση κάποιων μελών τα οποία ήθελαν να αποχωρήσουν. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα μέλη τής Φ.Ε. γνώριζαν καλά τα επικριτικά σχόλια των εφημερίδων και εξέφρασαν τη δυσφορία τους για τη στάση των δημοσιογράφων. Ακόμη, επαίνεσαν το Δ.Σ. γιατί έπεισε την άριστη διευθύντρια Αμεναΐδα Καβανιάρη να παραμείνει στο Σχολείο. Στο δημοσίευμα αναφέρονται και τα ονόματα κάποιων επιφανών συμβούλων τής Φ.Ε. Αναφερόμαστε σε κάποιους από αυτούς.

Ο Λέων Μελάς ήταν γιος τού Φιλικού Γεωργίου Μελά. Τα πρώτα χρόνια τής ζωής του έζησε στην Οδυσσό. Σπούδασε στην Ιόνιο Ακαδημία και έγινε διδάκτωρ τής Νομικής στην Πίζα. Το 1833 επέστρεψε στην Ελλάδα όπου υπηρέτησε ως δικαστικός φθάνοντας στον βαθμός τού εισαγγελέα τού Αρείου Πάγου. Το 1837 έγινε καθηγητής τής Νομικής. Μετά την επανάσταση τής 3ης Σεπτεμβρίου διετέλεσε Υπουργός Δικαιοσύνης. Για λόγους υγείας αποσύρθηκε στο Λονδίνο, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο και τη συγγραφή. Το 1859 επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1866 εξελέγη πρόεδρος τα’ης Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Φρόντισε να εισαχθεί στο Διδασκαλείο το μάθημα τής Παιδαγωγικής. Το βιβλίο του «Γεροστάθης» αποτελούσε για δεκαετίες εγκόλπιο για τα Ελληνόπουλα.

«Ο Γεροστάθης» ήταν το σπουδαιότερο βιβλίο που έγραψε ο λόγιος και παιδαγωγός Λέων Μελάς. Πρόκειται για αναμνήσεις τής παιδικής του ηλικίας (1858). Χρησιμοποιήθηκε για δεκαετίες ως διδακτικό βιβλίο.

Ο Δημήτριος Λεβίδης γεννήθηκε το 1808 στα Ταταύλα. ΄Ηταν μέλος τής Φιλικής Εταιρίας, Το 1831 μπήκε στη Δημόσια υπηρεσία. Το διάστημα 1840-1845 υπηρέτησε στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Το 1846 έγινε τμηματάρχης τού Υπουργείου Οικονομικών και αργότερα Διευθυντής τού Γενικού Λογιστηρίου τού Κράτους. Το 1861 έγινε Υπουργός Οικονομικών.

Ο Κωνσταντίνος Δόσιος (1810-1871) ήταν νομικός, πολιτικός και υπουργός επί των Εκκλησιαστικών. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος Αθηνών επί Όθωνα. Ήταν μέλος τής Φ.Ε. και ιδρυτικό μέλος τής Εταιρείας Φίλων του Λαού. ΄Ηταν πληρεξούσιος των αντιπροσώπων τού κινήματος τής 3ης Σεπτεμβρίου στην εν Αθήναις Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων το 1843 και στη Β΄ Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων. Τo 1869 ίδρυσε τον Σύλλογο προς διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων.

«Αθηνά», έτος ΛΒ΄, αριθ. 3126 / Δευτέρα 4 Μαρτίου 1863

Τα μαθήματα αρχίζουν

Μαθήτριες τού Αρσακείου παίζουν σε εξώστη τού Σχολείου το 1915.

Τα μαθήματα αρχίζουν στο Αρσάκειο και για μία ακόμη φορά γίνεται λόγος για τρεις κατηγορίες μαθητριών. Πρόκειται για τις εσωτερικές μαθήτριες, οι οποίες διαμένουν σε όλη τη διάρκεια τού διδακτικού έτους στο Σχολείο. Οι περισσότερες είναι υπότροφες Δήμων τής χώρας αλλά υπάρχουν και πολλές που προέρχονται από διάφορα μέρη τής Ελλάδας που οι εύποροι γονείς τους έστειλαν στο Αρσάκειο για να πάρουν σωστή μόρφωση. Άλλη κατηγορία είναι οι ημισίσσιτες μαθήτριες, οι οποίες παρέμεναν στο Σχολείο το μεσημέρι και έτρωγαν μαζί με τις οικότροφες. Μετά το γεύμα παρακολουθούσαν κάποια μαθήματα ειδικοτήτων και αποχωρούσαν νωρίς το απογευμα. Τέλος, υπήρχαν οι εξωτερικές μαθήτριες, οι οποίες ήταν Αθηναίες που έναντι διδάκτρων φοιτούσαν στο Αρσάκειο και αποχωρούσαν το μεσημέρι, μετά τη λήξη τού σχολικού προγράμματος.

«Αθηνά», έτος ΛΒ΄, αριθ. 3173 / Πέμπτη 29 Αὐγούστου 1863

Ο βαρώνος Σίνας αναλαμβάνει τη μισθοδοσία τής διευθύντριας

Η νέα διευθύντρια τού Σχολείου τής Φ.Ε. Αμεναΐς Καβανιάρη ήταν δασκάλα των παιδιών τής οικογένειας Σίνα.

Ο Σίμων Σίνας (1810-1876) γεννήθηκε στη Μοσχόπολη τής Β. Ηπείρου. Σπούδασε Ιστορία, Πολιτική και Οικονομία και έγινε πρόξενος τής Ελλάδος στη Βιέννη. Ανακυρήχθηκε εθνικός ευεργέτης αφού προσέφερε χρήματα για να κτιστεί η Μητρόπολη Αθηνών, η Ακαδημία Αθηνών, το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο και το Αστεροσκοπείο.

Ο Σίμων Σίνας γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου 1810 στη Βιέννη. Καταγόταν από τη Μοσχόπολη Β. Ηπείρου και ήταν γιος τού εθνικού ευεργέτη Γ. Σίνα. Η σύζυγός του Ιφιγένεια γεννήθηκε στη Βουδαπέστη, με καταγωγή από τα Ιωάννινα. Ο πλήρες όνομά της ήταν Ιφιγένεια Γκίκα φον Ντεσανφάλβα. Το ζεύγος Σίνα προσέφερε χρήματα για να κτιστεί η Μητρόπολη Αθηνών, η Ακαδημία Αθηνών, να αποπερατωθεί το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο και άλλα ιδρύματα. Διετέλεσε πρέσβης τής Ελλάδος στη Βιέννη. Βοήθησε τη ΦΕ παντοιοτρόπως, κυρίως όμως αναλαμβάνοντας επί 15 χρόνια τη μισθοδοσία τής διευθύντριας Αμεναΐδος Καβανιάρη, την οποία είχε συστήσει στη ΦΕ η σύζυγός του, διότι γνώριζε τις ικανότητές της αφού ήταν δασκάλα των παιδιών του.

Επειδή η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία δεν είχε τη δυνατότητα να διαθέσει το μεγάλο ποσό που απαιτούσε η νέα διευθύντρια, η σύζυγος τού ευεργέτη Ιφιγένεια προσφέρθηκε να καταβάλλει εκείνη και ο συζυγός της τη μισθοδοσία της. Η συνεισφορά τού Σίνα ήταν μεγάλη, γιατί το Σχολείο είχε ταλαιπωρηθεί πολύ από τη συμπεριφορά τής προηγούμενης διευθύντριας. Η αμοιβή όμως ικανής και δοκιμασμένης διευθύντριας ήταν πολύ πάνω από τις οικονομικές δυνατότητες τού Αρσακείου. Η Καβανιάρη, ήταν παιδαγωγός με σπουδές στην Ελβετία. Οργάνωσε το Σχολείο με ευρύτερο πνεύμα σε κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο. Άνοιξε τις πύλες του στην κοινωνική ζωή τής Ἀθήνας και ήταν αυτή που καθιέρωσε την ψυχαγωγία, «τη συναναστροφή», τού Σαββάτου με απαγγελίες και παραστάσεις έργων Ελλήνων και Γάλλων ποιητών και συγγραφέων. Επίσης οργάνωσε κατά το σύστημα των Écoles Maternelles των Παρισίων το Νέο Νηπιαγωγείο, το οποίο διηύθυναν απόφοιτες τού Διδασκαλείου μετεκπαιδευμένες στην Ελβετία.

«Αθηνά», έτος ΛΒ΄, αριθ. 3196 / Σάββατον 23 Νοεμβρίου 1863

Παναγιώτα Α. Ατσαβέ

Φιλόλογος - Ιστορικός