Πληροφοριακά Στοιχεία

Κατηγορία: Αρσάκειο στη γενέτειρα τού Α. Αρσάκη

Εμφανίσεις: 2724

Αρσάκειο στη γενέτειρα τού Α. Αρσάκη

ΑΡΣΑΚΕΙΟ ΧΟΤΑΧΟΒΑΣ

Ο Απόστολος Αρσάκης, αφού είχε προσφέρει πολλά στην Ελλάδα αλλά και τη Ρουμανία, πήρε την απόφαση να προσφέρει κάτι στη γενέτειρά του, το μικρό χωριό της Ηπείρου, τη Χοταχόβα. Έτσι το 1870 μετά από μακρά αλληλογραφία με τις τοπικές αρχές, ίδρυσε εκεί σχολείο για να διδάσκεται η Ελληνική Γλώσσα.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O ναός τού Αγίου Γεωργίου που ανήγειρε ο Απόστολος Αρσάκης στη γενέτειρά του Χοταχόβα όπως είναι σήμερα.

Την απόφαση αυτή έλαβε με στόχο να δημιουργήσει εκεί ένα κέντρο Ελληνικού πολιτισμού, κάτι που δεν κατέστη δυνατό. Στο σχολείο αυτό θα φοιτούσαν αγόρια και κορίτσια για να αποκτήσουν μόρφωση και καλλιέργεια. Επιθυμία του Αρσάκη ήταν να γίνει η ιδιαίτερη πατρίδα του πνευματικό κέντρο της περιοχής. Με την οξυδέρκεια που διέθετε συνειδητοποίησε ότι το σχολείο θα μπορούσε να αναπτυχθεί μόνο αν το αναλάμβανε ένας έμπειρος εκπαιδευτικός φορέας γι αυτό και ζήτησε από τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία και τον Πρόεδρό της κ Ρομποτή να αναλάβει την οργάνωσή του. Στα σχολεία όμως της ΦΕ δεν φοιτούσαν αγόρια. Γνωρίζοντας την επιθυμία του Ευεργέτη το ΔΣ τής ΦΕ, σε μυστική συνεδρίαση που έγινε στις 8 Νοεμβρίου 1870 η ΦΕ πήρε την απόφαση να επεκτείνει- όπου ήταν δυνατό- τις δραστηριότητές τής Εταιρείας και στην εκπαίδευση των αγοριών ώστε να εκπληρώσει πλήρως να εκπληρώσει τον σκοπό τής ίδρυσής της που ήταν ακριβώς η εκπαίδευση τού λαού.

Άποψη τού ορεινού όγκου που περιβάλλει τη Χοταχόβα.

Την άνοιξη του 1871 η ΦΕ έστειλε στη Χοταχόβα παλαιό στέλεχος τής Ελληνικής προξενικής υπηρεσίας για να κατοπτεύσει την περιοχή . Ο απεσταλμένος επισήμανε τις πολλές δυσκολίες που υπήρχαν. Η Εταιρεία όμως ανέλαβε το σχολείο παρά τις δυσχέρειες. Ο Αρσάκης προίκισε το σχολείο με ακίνητη περιουσία στην Κωνσταντινούπολη και με νέα συμβολαιογραφική πράξη στις 20 Φεβρουαρίου 1871, δώρισε άλλες 75.000 δρχ. στη ΦΕ για να έχει την Εποπτεία του σχολείου στη Χοταχόβα δαπανώντας ετησίως 2.500- 3.000 δρχ.

Έγγραφο τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας προς τον Απόστολο Αρσάκη με το οποίο ενημερώνεται για τις ενέργειες που έχουν αναληφθεί εκ μέρους τής Εταιρείας για τη λειτουργία τού σχολείου που ο ίδιος είχε ιδρύσει στη Χοταχόβα και για την ολιγωρία των τοπικών αρχών οι οποίες καθυστερούν να απαντήσουν.

Εντυπωσιακή είναι η επιστολή που ο Ευεργέτης απευθύνει στον Πρόεδρο της ΦΕ Π. Ρομποτή [ ΑΝ,ΑΑ,651] κατά τα τέλη του καλοκαιριού του 1871 . Μεταξύ άλλων γράφει  ο Αρσάκης: « Γνωρίζω ἐκ πείρας  ὃτι εἰς τάς χεῖρας τῆς Ἑταιρείας  ὃλα προκόπτουν, ὃλα καρποφοροῦν καί εἰς αὐτήν καί μόνον πρέπει νά ἀποδώσει το Γένος ὃ,τι καλόν εἲτε τερπνόν προκύψει ἐκ τῶν ὀβολῶν τους ὀποίους ἠδυνήθην και ἐγώ να συνεισφέρω εἰς ἀναγέννησιν τῆς Ἑλλάδος»… «Ὑμεῖς μέν ὀνομάζετε τοῦτο τέκνον ἐμόν, ἐγώ δε κατά λόγον ὀρθώτερον  ὀνομάζω καί θεωρῶ  αὐτό ὑμέτερον τέκνον… καί θέλω νά δώσητε αὐτῷ …ζωήν…ἐν πάσῃ πληρεξουσιότητι καί ἀπολύτῳ ἐξουσίᾳ ἀπό μέρους μου.».

Το Αρσάκειο Χοταχόβας λειτούργησε ως αλληλοδιδακτικό και με νηπιαγωγείο μέχρι το 1920. Μέχρι το έτος 1911 η επικοινωνία τής ΦΕ με το σχολείο ήταν τακτική. Το 1920, όταν δημιουργήθηκε το Ανεξάρτητο Αλβανικό κράτος επιβλήθηκε σ’ αυτό ο έλεγχος της Αλβανικής κυβέρνησης και έπαψαν να φοιτούν εκεί μόνον οι Έλληνες τής περιοχής.Το 1926 το Αλβανικό κράτος ενημέρωσε τη Φ.Ε. ότι στο κτήριο του σχολείου λειτουργεί πλέον κυβερνητικό Αλβανικό σχολείο.

Το κτήριο τού σχολείου που έχτισε ο Απόστολος Αρσάκης στη Χοταχόβα χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο τού αλβανικού κράτους και μετά τα γεγονότα τού 1914. Στη φωτογραφία όπως είναι σήμερα.

Σήμερα το σχολείο έχει καταστραφεί και δεν χρησιμοποιείται πλέον ως εκπαιδευτήριο. Το ίδιο έχει συμβεί και με την Εκκλησία του Αγ. Γεωργίου που ο ευεργέτης είχε κτίσει στη Χοταχόβα. Τα χρόνια που πέρασαν και τα ιστορικά γεγονότα που μεσολάβησαν άλλαξαν τα δεδομένα . Το όνειρο του Αρσάκη για σπινθήρα Ελληνικής παιδείας στην περιοχή δεν πραγματοποιήθηκε τότε. Ίσως η ψυχή του Ευεργέτη να αγαλλίασε όταν αρκετά χρόνια αργότερα, οι ιστορικές συγκυρίες επέτρεψαν στη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία να ιδρύσει το «Αρσάκειο Ελληνοαλβανικό Κολέγιο Τιράνων» ώστε τα νέα παιδιά τού γειτονικού αυτού κράτους να έχουν τη δυνατότητα να μετέχουν «τῆς ἡμετέρας παιδείας».

Παναγιώτα Αν. Ατσαβέ

Φιλόλογος - Ιστορικός