Ο αυτοκράτωρ τής Βρασιλίας στο Αρσάκειο

Ο αυτοκράτωρ τής Βραζιλίας Πέτρος ο Β΄ γεννήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο και κληρονόμησε τον θρόνο τής χώρας σε ηλικία 5 ετών, το 1831, μετά την αιφνίδια αποχώρηση τού πατέρα του, ο οποίος προτίμησε να αναλάβει τον θρόνο τής Πορτογαλίας. Πέρασε πιεσμένα παιδικά χρόνια, αλλά ήταν αφοσιωμένος στη χώρα και στον λαό του, είχε ισχυρό αίσθημα τού καθήκοντος, αν και δεν φαίνεται να του άρεσε πολύ ο ρόλος τού μονάρχη. Ενώ παρέλαβε την αυτοκρατορία στα πρόθυρα τής αποσύνθεσης σταδιακά την ανέδειξε σε διεθνή δύναμη. Οι Βραζιλιάνοι ξεχώρισαν από τους γείτονές τους, λόγω τής πολιτικής σταθερότητας, τής ελευθερίας τού λόγου, τού σεβασμού των πολιτικών δικαιωμάτων, τής οικονομικής ανάπτυξης και κυρίως λόγω τής μορφής διακυβέρνησης, η οποία ήταν λειτουργική, αντιπροσωπευτική, κοινοβουλευτική μοναρχία. Ο νέος αυτοκράτορας υποστήριξε την κατάργηση τής δουλείας και ως άνθρωπος τού πνεύματος στήριζε την παιδεία, τον πολιτισμό και τις επιστήμες. Είχε φίλους πολλούς λογίους, όπως τον Δαρβίνο, τον Ουγκώ, τον Νίτσε, τον Παστέρ κ.ά. Τελικά ανετράπη από ένα αιφνίδιο πραξικόπημα ομάδας στρατιωτικών, οι οποίοι ήθελαν να εγκαταστήσουν ένα είδος «δημοκρατίας», επικεφαλής τής οποίας θα ήταν ένας δικτάτωρ. Ο Πέτρος ο Β΄, πάρα το γεγονός ότι είχε ακόμα πολλούς οπαδούς στη Βραζιλία, δεν επέτρεψε να οργανωθεί αντίσταση εξαιτίας τής ανατροπής του και δεν προσπάθησε να αποκαταστήσει τη μοναρχία. Αποσύρθηκε στην Ευρώπη όπου έζησε τα δύο τελευταία χρόνια τής ζωής του. Λίγες δεκαετίες μετά τον θάνατό του, η φήμη του αποκαταστάθηκε και η σορός του επέστρεψε στη Βραζιλία.

Ο αυτοκράτωρ τής Βραζιλίας Πέτρος ο Β΄ (Wikipedia)

Φαίνεται ότι το 1876 ο αυτοκράτωρ τής Βραζιλίας πραγματοποίησε ανεπίσημο ταξίδι στην Ελλάδα για να επισκεφθεί πολλούς αρχαιολογικούς χώρους. Η εφημερίδα «Παλλιγγενεσία» στο φύλλο τής 18ης Οκτωβρίου 1876 (αρ. φυλ. 3627) γράφει: «Ο αυτοκράτωρ τής Βρασιλίας εξακολουθεί τις επισκέψεις του. Προχθές απέβη εις Φωκίδα όπου επεσκέφθη τους Δελφούς. Η εφημερίδα «Αργολίς» στις 23 Οκτωβρίου 1876 σημειώνει «Ο πεφημισμἑνος αυτοκράτωρ της Βρασιλίας Δον Πέτρος, όστις από τινος διαμένει εν Ελλάδι, ην ήλθε να επισκεφθή εκ τής γης των αντιπόδων, επεσκέψατο και την πόλιν μας την παρελθούσα Κυριακήν. Εγκαίρως είχαν προειδοποιηθή αι ενταύθα και εν Άργει αρχαὶ και ελήφθησαν τα δέοντα μέτρα προς αξιοπρεπή δεξίωσιν τού incognito περιοδεύοντος ενδόξου και σεπτού ηγεμόνος.»

Στη συνέχεια η εφημερίδα αναφέρει ότι ο αυτοκράτορας επισκέφθηκε την πόλη τού Ναυπλίου και το Παλαμήδι, όπου ανέβηκε όλα τα σκαλιά, τις Μυκήνες, όπου επισκέφθηκε τον τάφο του Αγαμέμνονα (Θησαυρό τού Ατρέως), την Τίρυνθα, το Άργος και την Κόρινθο, όπου επισκέφθηκε τον Ακροκόρινθο.

Φυσικά κατά το ταξίδι του αυτό πέρασε από την Αθήνα, όπου συνάντησε τον Βασιλέα της Ελλάδας Γεώργιο Α, επισκέφθηκε την Ακρόπολη και τα άλλα αρχαία μνημεία.

Από τα Πρακτικά τής Γενικής Συνέλευσης τής Φ.Ε. μαθαίνουμε ότι: «Ο Αυτοκράτωρ τής Βρασιλίας κατά την ενταύθα παρεπιδημίαν του, επισκεφθείς τα καταστήματά μας και παρασταθείς μάλιστα και είς τινας παραδόσεις έδειξεν ευμένειαν πολλήν, εζήτησε δε να δώσωμεν περίληψιν τινά τής Ιστορίας τής Εταιρείας καί τινων ετών τα Πρακτικά. Το Συμβούλιον ανταποκρινόμενον εις την φιλομουσίαν αυτού τω έδοκε τα ζητηθέντα μετά τού Οργανισμού τής Εταιρείας, ωνόμασε δε αυτόν Πρόεδρον αυτής.».

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ένας επίσημος ξένος επισκέπτεται το Αρσάκειο. Ο αυτοκράτωρ της Βραζιλίας μάλιστα, ο οποίος φημιζόταν για την υποστήριξη του στην Παιδεία, με μεγάλη χαρά και ενδιαφέρον επισκέφθηκε το Αρσάκειο και ζήτησε να πληροφορηθεί για την ιστορία και τον τρόπο διοίκησης ενός σχολείου θηλέων. Το Δ.Σ. τής Φ.Ε. επεδίωκε τις επαφές αυτές πιστεύοντας ότι έτσι εδραίωνε τη φήμη που είχε το Αρσάκειο ως εκπαιδευτήριο στην Ευρώπη, αλλά και πέραν αυτής.

Παναγιώτα Αναστ. Ατσαβέ

φιλόλογος ‒ ιστορικός

• Το κείμενο βασίζεται σε στοιχεία από το Αρχείο τής ΦΕ και δημοσιεύματα τού Τύπου.